IQ EQ AQ MQ SQ กับสังคมเศรษฐกิจปัจจุบัน

IQ EQ AQ MQ SQ กับสังคมเศรษฐกิจปัจจุบัน

โดย พท.พญ. กมลพรรณ  ชีวพันธุศรี

ประธานเครือข่ายพ่อแม่เยาวชนเพื่อการปฏิรูปการศึกษา

ในโลกสังคมปัจจุบันการแข่งขันเพื่อความอยู่รอดมีสูงมาก    ทุกคนต้องชิงไหว ชิงพริบ ในการประกอบธุรกิจ  ยิ่งถ้าเป็นเจ้าของกิจการเอง ยิ่งต้องมีไหวพริบ การรู้เท่าทันการมองภาพรวมออก    ความรู้รอบตัวอย่างเดียว อาจจะไม่เพียงพอ สำหรับการอยู่รอดในสังคมปัจจุบัน    เพราะฉะนั้นการฝึกฝน เด็ก  และเยาวชน ควรจะต้องส่งเสริมให้ถูกทาง     เพื่ออนาคต เขาจะสามารถยืนหยัดอยู่ได้  เมื่อไม่มีพ่อแม่คอยช่วยเหลือ  หรือเมื่อประสบปัญหาต่างๆ    แม้นแต่การเป็นลูกจ้างปัจจุบันก็ต้องมีความสามารถ   ใครมีความสามารถมากก็จะสามารถเป็นลูกจ้างที่มีงานมั่นคง   ส่วนใครไม่มีประสิทธิภาพก็ต้อง  หางานใหม่  หรือตกงานไป ดังเช่นเหตุการณ์ปัจจุบัน

การจะฝึกฝนเด็กในยุคนี้จึงต้องประกอบด้วย  IQ , EQ , AQ , MQ , SQ     Q เหล่านี้คืออะไรมาดูกัน

IQ   = INTELLIGENCE  QUOTIENT คือความฉลาดทางสติปัญญา   วัดได้จากอายุสมองเทียบกับอายุจริง  ปกติควรอยู่ที่  90-110  เป็นการวัดความสามารถทางคิดวิเคราะห์ ความสามารถทางวิชาการ วัดความจำ  การอ่านเขียน คำนวณแต่ไม่ได้วัดด้านอื่นๆ เช่น
-  ความคิดสร้างสรรค์
-  ทักษะต่างๆด้านการทำงาน
-ทักษะชีวิตประจำวัน  ฯลฯ

การพัฒนา  IQ
- 50% จากกรรมพันธุ์
-50% จากสิ่งแวดล้อม  เช่น
-การเลี้ยงดู  ความรัก ความอบอุ่น เพราะฉะนั้นต้องมีเวลาให้ลูกหลาน
- อาหาร ครบห้าหมู่โดยเฉพาะ  ปลา  ถั่วเหลือง วิตามิน บี   ธาตุเหล็ก  ไอโอดีน โปรตีน
-ประสบการณ์ต่างๆจากการเล่น  ออกกำลังกาย  ทำกิจกรรมกลุ่ม  การทำงาน  การทำงานศิลปะ ดนตรี กีฬา ที่ชื่นชอบ
-ได้ ฟังนิทาน(วัยเด็กเล็ก)     การได้ช่วยทำงาน    ทำกิจกรรมในเด็กโต
-การได้รับรับคำชมเชย
- มองเห็นคุณค่าตนเอง
- สัมผัสกับสังคม,ชีวิตประจำวัน ฯลฯ
-  อารมณ์ดี  ไม่เครียด
- ออกกำลังกาย อย่างน้อย 30 นาทีต่อวันจะช่วยให้มีสมาธิ   สดชื่น คิดอะไรได้เร็ว   อดทน ไม่ซึมเศร้า ไม่ติดยาเสพติด
-  ความคิดในทางบวก   มีความคิดอย่างสร้างสรรค์  จากการที่ได้รับคำชมเชยเสมอ ได้รับการยอมรับการกระทำต่างๆที่ดี

ปัจจัยที่มีผลต่อลบสมอง  ทำให้สมองไม่พัฒนาได้แก่
- ความเครียด, ความกดดันต่างๆเช่นการทำการบ้านมากมาย   การบ้างานขาดการพักผ่อน,ออกกำลังกาย
- ขาดอาหารเช่นพวกโลหิตจาง
- สมองขาดการกระตุ้น หรือการใช้สมองฝึกคิดในสิ่งต่างๆ  เช่นการฝึกการแก้ปัญหา  ฝึกความคิดสร้างสรรค์  จินตนาการ   การใช้ไหวพริบ
-มองตนเองในแง่ลบ   มองตนเองไม่มีคุณค่า  จากการถูกตำหนิทุกวัน  หรือบ่อยๆ
- ซึมเศร้า,ทุกข์,โกรธ,วิตกกังวล  นานๆ           
- สารพิษ   ยาเสพติด   สารตะกั่ว ฯลฯ

จะเห็นได้ว่าการพัฒนาเด็กให้เก่ง  และฉลาดจะไม่ได้ยากเย็นใดๆเลย   แต่ต้องให้มีวิธีการหลากหลายไม่ใช่ให้แต่ความรู้วิชาการอย่างเดียวที่มากมายเกินความจำเป็นจนขาดการพัฒนาด้านอื่นๆ  ซึ่งเรียนรู้วิชาการแล้วก็ลืมได้  มีวิจัยพบว่า ความรู้ 25% ของวิชาการในโรงเรียน ที่นำมาใช้ในชีวิตประจำวันจริง(รศ.พญ. ศันสนีย์  ฉัตรคุปต์)   แต่ดิฉันว่าจริงๆแล้วอาจจะไม่ถึง 10%

EQ  = EMOTIONAL   QUOTIENT คือความฉลาดทางอารมณ์

ความฉลาดมางอารมณ์สำคัญอย่างไรมีวิจัยดังนี้
1)มหาเศรษฐี 400 คนของโลกที่ประสบความสำเร็จ มีสมบัติพันล้านเหรียญดอลล่า  50% ไม่ได้จบปริญญาตรี
2)วิจัยในรัฐ แมซาซาซูแสท  ติดตามเด็ก 450 คน นาน 40 ปี ปัจจัยที่ทำให้ประสบความสำเร็จในชีวิตไม่เกี่ยวกับ IQ แต่เป็น
- ความสามารถในการจัดการกับความผิดหวัง AQ
-การคบคุมอารมณ์ ได้ดี   EQ
- การเข้ากับคนอื่นได้ดี SQ
3)การวิจัยเก็บข้อมูล จากผู้จบปริญญาเอก 80 คน ทางวิทยาศาสตร์ ตั้งแต่ขณะศึกษาถึง อายุ 70 ปี พบว่า  EQ และความสามารถทางสังคมทำให้ประสบความสำเร็จในวิชาชีพ และมีชื่อเสียง มากกว่าความสามารถทาง IQ 4 เท่า

การพัฒนา EQคือ

- รู้อารมณ์ของตนเอง   
- เข้าใจอารมณ์ของผู้อื่น เห็นอกเห็นใจผู้อื่นเมตตาอารี, ช่วยเหลือผู้อื่น, เอาใจเขามาใส่ใจเรา
- ควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ ไม่หุนหันพลันเล่น  ไม่อารมณ์ค้างนาน   ไม่ปล่อยให้ความรู้สึกเก่าๆ    มารบกวนการทำงานปัจจุบัน   ไม่ว่ารัก    โกรธ   ซึมเศร้า    โกรธแล้วไม่ผูกใจเจ็บนาน  ใจเย็นเมื่อมีสถานะการณ์ยั่วยุ         จะเป็นคนที่น่าเคารพนับถือ  และจะมีคน กล้าให้คำแนะนำ
- มีระเบียบวินัยในตนเอง , เคารพสิทธิ์ของผู้อื่น
- รับผิดชอบต่อสังคม   มีทักษะทางสังคมดี  รู้สู้  รู้หลีก  เอาตัวรอดได้ดี  มีไหวพริบ
- ขยันหมั่นเพียร อดทน , กระตือรือร้น  ไม่เฉื่อยชา   มุ่งมั่น  แน่วแน่   ไม่ลดละ

วิธีฝึก
-มีตัวอย่างที่ดีให้เด็กเห็น อารมณ์เด็กขึ้นกับอารมณ์ผู้เลี้ยงดู
-ไม่ต่อว่าเด็กต่อหน้าเด็กคนอื่นๆ หรือพูดเปรียบเทียบกับคนอื่นๆ  หรือพี่น้อง
-หาทางชมเชยเด็ก แม้นจะมีดีแค่หนึ่งอย่าง มีเสียสิบอย่างเราก็ต้องใช้หนึ่งอย่างนั้นมาเป็นตัวชมเพื่อช่วยพัฒนาตัวอื่นๆ
- เวลาลูกทะเลาะกันอย่ามีอารมณ์ร่วม
-ไม่ปกป้องมากเกินไปเพราะจะทำให้เด็กขาดทักษะ แก้ปัญหาไม่เป็น
-ไม่ตามใจลูกมากเกินไป หรือกังวลมากเกินไป
-ให้เด็กรู้สึกว่าตัวเองเป็นผู้ถูกชม
-เด็กอารมณ์ร้อน ต้องทำไม่รู้ไม่ชี้ ใจเย็น ไม่ต้องมีอารมณ์ร่วม   
-ฝึกหัดระเบียบวินัย ควรสร้างตั้งแต่เล็กๆเช่น 7-8 เดือน เริ่มนั่งกับที่รับประทานอาหาร    ดูทีวี ไม่เกิน 1 ชั่วโมงต่อวัน
-ฝึกทุกอย่างด้วยความรัก ไม่ใช่การบังคับแต่ด้วยเหตุผล
-การดุ, การลงโทษ,ประณาม ไม่ใช่วิธีที่ถูกต้องเสมอไปเพราะเด็กจะต่อต้าน
-ทำใจให้เบิกบาน   เปิดหูเปิดตา  อย่าหมกมุ่นอยู่แต่ในบ้าน

AQ = adversity  Quotient คือความสามารถในการแก้ปัญหาและการเผชิญกับวิกฤติ

AQ   เป็นการวัดความสามารถในการจัดการกับปัญหาและวิกฤติ  ใครที่สามารถ จัดการได้ดีจะเป็นผู้นำและเป็นผู้ชนะหรือเจ้าของกิจการในโลกของปัจจุบันและอนาคต   ใครที่มี AQ  ดีจะสามารถ เปลี่ยน วิกฤติเป็นโอกาส   (Dr. Paul G   stolt )    ใครที่ไม่สามารถควบคุม   AQ ได้จะเป็นผู้พ่ายแพ้ และเป็นได้แค่ลูกจ้างหรือตกงาน
เทคนิคการสร้าง AQ
AQ   ความสามารถในการแก้ปัญหา / อุปสรรค
เป็นกลไกลของสมอง เกิดจากการได้ฝึกฝนการแก้ปัญหาต่างๆ  การทำอะไรด้วยตนเอง การละเล่น ทั้งประสบการณ์ที่ได้ผ่านมาในชีวิต   ตั้งแต่เมื่อเยาว์วัย  
การฝึกฝน
-  การมีปฏิสัมพันธ์กับสังคม
-การฝึกทำกิจกรรมต่างๆ   
-สัมผัสกับชีวิตจริง    ให้เด็กช่วยตัวเอง    หัดทำงาน ตามวัย   
-ให้เด็กเผชิญกับอุปสรรคบ้าง
-เมื่อเข้าสู่วัยรุ่น เริ่มให้รู้จักช่วยงานพ่อแม่ ธุรกิจของพ่อแม่ หรือหรือแม้นแต่การรับจ้างทำงานใน ช่วงวัยรุ่น     ฝึกหาประสบการณ์ตามที่ต่างๆช่วงหยุดปิดเทอม

หลักการสร้าง  AQ
มองปัญหาเป็นโอกาส
1.CONTROL ควบคุมเหตุการณ์/สถานการณ์ได้
2.OWNERSHIP ความเป็นเจ้าของ ปัญหาอยู่ที่ตัวเรา
3.REACH   คิดว่าทุกประเภท มีทางแก้ไข ไม่ใช่จบสิ้นแล้วทุกอย่าง
4.ENDURANCE   มีความทนทาน อดทน ต่อปัญหาต่างๆ มองโลกในแง่ดีไม่วู่วาม

สรุปการเพิ่ม AQ
-มีสติ ตลอดเวลา ใช้สติปัญญาในการแก้ไข
-คิดว่าทุกอย่างมีทางออก
-มองโลกในแง่ดี
-เปลี่ยนวิกฤติเป็นโอกาส

MQ   = MORAL  QUOTIENT -  จริยธรรม คุณธรรม
วิธีฝึกฝน 
-มีตัวอย่างดีๆให้เห็น
-ปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ตั้งแต่เล็กๆ ก่อนวัยอนุบาล  อาจจะเป็นในรูปนิทาน
-วัยอนุบาล ประถมต้น เล่านิทานสอนใจ  ช่วยบำเพ็ญประโยชน์ต่อชุมชน
-ประถมปลาย  - มัธยม สอน หลักธรรม ตัวอย่างดีๆ   ช่วยบำเพ็ญประโยชน์ต่อชุมชน โรงเรียนด้อยโอกาส ช่วยสอนหนังสือหรือช่วยดูแล รุ่นน้องๆ      ช่วยงานคุณครู  สอนเพื่อนๆที่อ่อนกว่า 
-ไม่ยอมรับพฤติกรรมที่ไม่ถูกต้องเช่นทำร้ายผู้อื่น พูดจาหยาบคาย ขโมย โดยเฉพาะ 0-5 ขวบ

SQ  = SOCIAL  QUOTIENT

ทักษะทางสังคม  การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่น
-ได้เล่นกับเพื่อน ในวัยเด็กเล็กๆ
-เด็กโต ทำกิจกรรมกลุ่ม หรือทำงานอื่นๆกับเพื่อน
-คบเพื่อนๆ ที่หลากหลาย

IQ    ปรับเปลี่ยนยาก เริ่มพัฒนาตั้งแต่0- 5 ปี       EQ และ MQ ปรับเปลี่ยนง่ายกว่า และได้ทุกอายุ

เพราะฉะนั้นคนที่จะประสบผลสำเร็จ ต้องมี
- มีวิสัยทัศน์ ( Vision  = Dream and action)
- มองภาพรวมออก  และคาดการณ์ข้างหน้าได้ค่อนข้างถูกต้อง
- IQ ,EQ, AQ, SQ, MQ  ดี
- กระตือรือร้น ,  active  มีไฟอยู่ตลอดเวลา
- กล้าเสี่ยง, กล้ารับผิดชอบ
- เชื่อมั่นในตนเอง      แต่อย่ามากเกินไปจน ไม่ฟังความคิดเห็นของคนอื่น
- รู้จุดอ่อน จุดแข็งของตนเอง  และพยายามปรับปรุงและรู้จักตนเอง  ไม่มองตนเองในแง่ร้ายหรือไม่มีคุณค่า หรือเก่งกว่าคนอื่น หรือเลวเกินไป
-  มีไหวพริบ  รู้เท่าทัน มีจินตนาการ  ความคิดสร้างสรรค์
- มีมนุษยสัมพันธ์ดี 
-  มีคุณธรรม จริยธรรม

ที่มา  ::  www.parent-youth.net